Türkiye’nin önümüzdeki beş yılda tamamlayacağı Ipv6’ya geçişi, yaklaşık 515 bin Avro’ya mal olacak.

İnternet Protokolü’nün (IP) 4. sürümü olan IPv4, İnternet kullanıcı sayısının hızla artması,yeni araç ve cihazların İnternet’e bağlanması, IPTV ve VoIP gibi yeni IP tabanlı hizmetlerinsunulması nedeniyle IP adresi ihtiyacını karşılamada yetersiz kaldığı için IPv6’ya geçiş,teknoloji öngörüleri arasında önemli bir yer tutuyor. Uzmanlar, IPv4 adreslerinin ne zaman tamolarak tükeneceği ile ilgili olarak farklı tahminler yapılmakla birlikte 2012’de son kullanıcılaratahsis edilen IPv4 adreslerinin tükeneceği öngörülüyor. Türkiye’de bu alanda oluşan farkındalıklaiki yıldır bir proje yürütüyor. Türkiye’nin, 4.3 milyar adres verilmesine olanak tanıyan 32 bitlik IPv4yerine, 128 bitlik yapısıyla trilyonlarca adres verilebilecek olan yeni nesil IP protokolü IPv6’yegeçiş için başlattığı proje, son aşamaya geldi. “Ulusal IPv6 Altyapısı Tasarımı ve Geçişi Projesi”,Şubat 2011’de tamamlanacak. Proje kapsamında Türkiye’nin IPv6 protokolüne geçiş maliyetianaliz edildi ve 2011-2016 yılları arası için yaklaşık olarak 1.024.000 TL üzerinde (yaklaşık olarak515 bin Euro) bir toplam maliyet hesaplandı.



TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme (KAMAG) Programıçerçevesinde kabul edilen ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) müşterisi olduğu TÜBİTAK-ULAKBİM, Gazi ve Çanakkale Onsekiz Mart üniversitelerinin yürüttüğü, “Ulusal IPv6Altyapısı Tasarımı ve Geçişi Projesi” kapsamında Rixos Otel’de 12 Ocak 2011’da “Ipv6 Konferansı”düzenlendi.

Projeye ilişkin bilgi veren TÜBİTAK-ULAKBİM Müdür Yardımcısı ve Ulusal IPv6 Protokol AltyapısıTasarımı ve Geçişi Projesi Yöneticisi Serkan Orcan, bu yılın en çok ses getirecek teknolojikgelişimlerinin başında IPv6’nin yer alacağını söyledi. Ülkemizin IPv6’ya geçişte çok önemli biryerde olduğunu belirterek, çoğu ülkede henüz IPv6 bilincinin oluşmadığına işaret eden Orcan, yeninesil İnternet protokolünün, güvenli İnternet konusunda bazı yanlış anlaşmaları da beraberindegetirdiğini belirtti. Orcan, İnternet güvenliğinde, protokolün getirdiklerinin yanında güvenliİnternet kullanımının da önemli olduğunu vurguladı. IPv6’ya geçişte Başbakanlık Genelgesi’neuygun akıllıca hareket edilmesi gerektiğini söyleyen Orcan, yaklaşık 1 milyon dolar civarındabütçesi olan projenin eğitim programının 14 Şubat 2011’de açıklanacağını, eğitimlerin de 1 Nisan2011’de başlayacağını bildirdi.

TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ömer Anlağan da projede 30 araştırmacının çalıştığınıbelirtirken projenin ana amacının “Türkiye’yi yeni nesil internet protokolüne mali, idari veteknik olarak hazırlamak” olduğunu vurguladı. IPv4 protokolü ile 4 milyar dolayında adresintanımlanabildiğine işaret eden Anlağan, Pv6 protokolü ile 10 üzeri 36 gibi bir sayıya yakın IPadresinin tanımlanabildiğini belirterek, “Bu yeni protokolle yalnızca sunuculara değil, kullanıcılarada adres verilecek. İnternet daha da şeffaflaşacak ve siber suçlarda azalma olacaktır” dedi.

“Ipv6’ya geçiş bir lüks değil, zorunluluk”
BTK Başkanı Tayfun Acarer, IPv6 protokolüne geçişle birlikte, İnternet’te güvenlik ve içerik açısından yeni fırsatların ortaya çıkacağını bildirdi. Ipv4 protokolünün bu yıl içinde tükeneceği yönündeki bilgilerin, bilişim dünyasında sıklıkla tartışılan konulardan biri olduğunu belirten Acarer, “Bu nedenle Ipv6’ya geçiş bir lüks değil, zorunluluktur. Ülke olarak seçme şansımız olmadığı gibi zamanımız da yok” dedi.

Başlatılan “Ulusal IPv6 Protokol Altyapısı Tasarımı ve Geçişi” projesini Türkiye’nin yeni protokole geçişle ilgili yol haritasını belirlemek için başlattıklarını anlatan Acarer, “Bu nedenle bu konferansı çok önemsiyoruz. Bu geçişle birlikte güvenlik ve içerik açısından yeni fırsatlar ortaya çıkacak” diye konuştu.

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Rektörü Ali Akdemir konuşmasında, IPv4 protokolünün yetersiz kaldığının bir gerçek olduğununüzerinde durarak, IPv6’nın daha çok adresleme yeteneğine sahip olduğunu vurguladı. Gazi Üniversitesi Rektörü Rıza Ayhan ise 21. Yüzyılın şartlarının iyi değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekerek, bilgi teknolojilerinden daha fazla istifade edilmesi gerektiğini belirtti.

“Bilgi toplumu hedefinde önemli bir adım”
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, konferansın açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin IPv6 Geçiş Projesi’yle bilgi toplumu hedefinde önemli bir adımı attığının altını çizdi. Bakan Yıldırım, Türkiye’de İnternet’te IPv4 protokolünden, IPv6 protokolüne geçişi sancısız bir şekilde sağlayacaklarını, IPv6’ya geçişle ilgili hazırladıkları eylem planının İnternet alan adları platformunda sorun yaşanmasını ortadan kaldıracağını belirtti. Yıldırım, IPv4 protokolünün yerini alacak IPv6 ile pek çok alanda değişim yaşanacağına işaret ederek, “Bir şeye eliniz değer değmez onun izini bir daha silemeyeceksiniz. ‘Ben yapmadım, etmedim’ deme şansı yok. Herkes yaptığını bilecek ve sonucuna da katlanacak” dedi.

IPv6’ya geçişle İnternet’te sonsuz bir kapasitenin yakalanacağını söyleyen Yıldırım, IPv6’ya Geçiş Projesi’nin sadece bir araştırma projesi değil, Türkiye’nin geleceğini ilgilendiren bir proje olduğunu vurguladı. Dünyada İnternet alan adlarının dağıtımında bir adaletsizlik ve sorun yaşandığına işaret eden Yıldırım, “En azından bu sistem, uluslararası bir yönetime kavuşuyor, eğer yanlış bilmiyorsam. Şimdi ağırlıklı olarak ABD, doğal olarak İnternet orada meydana çıktığı için... Orada bir kuşku var, o kuşkuyu ortadan kaldıran uluslararası bir organizasyonun denetiminde çalışan bir yapıya dönüşüyor, bana verilen bilgilere göre. Bu yönüyle bir anlamda emniyet tarafının da dikkate alınması gerektiğini düşünüyorum. Bir de elektriği olan her türlü cihaza tabiri caizse kimlik verebileceğiz. Dolayısıyla bilişimde kayıt dışı hiçbir şey olmayacak” diye konuştu.

İşin ciddiyetinin farkında olduklarını yineleyen Yıldırım, IPv6 konusunda yayınlanan Başbakanlık Genelgesi kapsamında konuyu dünya ile eş zamanlı takip eden bir ekibin iş başında olduğunu ve 3 yıllık geçiş sürecinde(2013 yılına kadar) gerekli yazılımların geliştirileceğini anlattı. IPv6’nın İnternet güvenliğiyle ilgisinin bulunmadığına ilişkin görüşleri anımsatan Yıldırım, bu sisteme geçişle birlikte İnternet güvenliğinin de daha etkin sağlanacağını düşündüğünü ifade etti.

Ulusal IPv6 Konferansı Sonuç Bildirgesi: Bilgi birikimi, IPv6 konusundaki pratik uygulamalara dönüştürülmeli *Ülkemizde “IPv6 Geçişi” için ihtiyaç duyulacak bilgi birikimi ve insan kaynağının önemi, proje kapsamında üretilen belge, yapılan çalıştay vb. etkinliklerde sıklıkla vurgulanmıştır. Bu kapsamda, ULAKBİM tarafından projenin sonuçlanmasının ardından verilecek olan IPv6 Eğitimleri konusundaki gelişmeler http://www.ipv6.net.tr adresinden takip edilebilecektir. IPv6 konusunda akademik çalışmaları gerçekleştiren araştırmacılar, ürün geliştirme çalışmaları yapan özel sektör temsilcileri veya kamu kurumlarında çalışanlar ULAKBİM bünyesinde konuşlandırılmış olan IPv6-GO (Geliştirme Ortamı) altyapısını kullanabilecektir. Söz konusu altyapının kullanım koşullarıyla ilgili bilgilendirme projenin bitimini ve KAMAG tarafından onaylanmasını müteakip BTK tarafından kamuoyu ile paylaşılacaktır. *IPv6 konusunda Ar-Ge çalışmaları önümüzdeki süreçte daha çok desteklenmelidir. IPv6 odaklı katma değerli yeni servislerin ve ürünlerin ortaya çıkarılması için üniversite ve endüstri daha çok işbirliği yapmalıdır. Ülkemizde ağ teknolojileri konusundaki donanımsal ürünlerin üretiminin sınırlı olduğu gerçeğini dikkate alarak, yazılım tabanlı ürün ve servislerin öncelikli alan olarak belirlenmesi stratejik öneme sahiptir. Kurum ve kuruluşlar bu stratejiye uygun politikalar üretmeli ve uygulamalıdır. *IPv6’ya geçiş konusunda herkese özellikle de kamu kurumları, üniversiteler, İnternet servis sağlayıcılar, özel sektör ve Ar-Ge birimlerine büyük görevler düşmektedir. Üniversiteler, bu konuda yapılan tez ve projeler teşvik edilebilir, kamu kurumları ağ teknolojileriyle ilgili ihtiyaçlarını tedarik ederken IPv6 konusunda Ar-Ge projelerine öncelik verebilir, özel sektör temsilcileri önümüzdeki yıllara ait teknoloji öngörülerinde IPv6’yı dikkate alabilir, mobil operatörler ve İnternet servis sağlayıcıları IPv6 tabanlı katma değerli servisler konusunda dünyada öncü bir rol üstlenebilirler. *Kamu kurumları, İSS’lar, mobil operatörler ve diğer paydaşlar üretici firmaları tam IPv6 desteği konusunda zorlayarak geçiş sürecinin hızlanmasına katkıda bulunmalıdır. *Alan adları konusunda nic.tr DNS’in IPv6 desteği henüz sağlanmamıştır. En kısa süre içerisinde nic.tr DNS sunucularının IPv6 bağlantıları gerçekleştirilmeli ve web yönetim arayüzü AAAA kayıtlarını da girebilecek şekilde güncellenmelidir.  *Başbakanlık Genelgesi’nin uygulanmasında gereksiz yatırımlardan kaçınılarak gerek ve yeter harcamaların yapılması öncelikli hedef olmalıdır. *Konferansın ikinci gününde, 8 Haziran 2011’in “Dünya IPv6 Günü” ilan edildiğine dair haberlerin duyulması, Türkiye’nin IPv6 konusunda oldukça proaktif davrandığını göstermiştir. “Dünya IPv6 Günü”nde 24 saat boyunca Yahoo, Google ve Facebook IPv6 adresleri ile erişime açık olacaktır. Dünyanın en önde gelen şirketlerinin destek verdiği bu etkinlik Ulusal IPv6 konferansının da hedeflediği bir çeşit farkındalık yaratma amacı taşımaktadır. Buna benzer uygulamaların ülkemizde de yapılması faydalı olacaktır. * IPv6 konusunda en çok ihtiyaç duyulan olgu “IPv6 Uygulama Tecrübesi” olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle konferanstaki akademik çalışmalar, mevcut dokümanlar ve eğitim çalışmaları sonucunda ortaya konulan bilgi birikimi IPv6 konusundaki pratik uygulamalara dönüştürülmeli, karşılaşılan problemlerin paylaşılması ve bunların çözümleri için ortak platformlar oluşturulmalıdır.

Kaynak:Türkiye Bilişim Derneği, Bilişim Kültürü Dergisi, Sayı: 129, sayfa: 8-9-10-11, Şubat 2011